برنامه خواب شما ممکن است شما را بیمار کند؛ یافته‌های یک مطالعه جهانی بزرگ

خلاصه: یک مطالعه جهانی روی بیش از ۸۸۰۰۰ بزرگسال نشان داده است که عادت‌های نامنظم خواب، مانند رفتن به رختخواب در ساعت‌های مختلف یا اختلال در ریتم شبانه‌روزی (circadian rhythm)، می‌توانند خطر ابتلا به ده‌ها بیماری را به‌طور چشمگیری افزایش دهند؛ از جمله سیروز کبدی و قانقاریا. برخلاف تصور رایج، خوابیدن بیش از ۹ ساعت در شب مضر شناخته نشد، اگر داده‌ها به‌صورت عینی (objective) بررسی شوند. دانشمندان معتقدند که تعریف «خواب خوب» باید فراتر از مدت‌زمان، شامل منظم‌بودن هم باشد، چرا که عوامل زیستی مانند التهاب می‌توانند ارتباط قوی بین خواب و بیماری را توضیح دهند.

خواب نامنظم با بیش از ۱۷۰ بیماری در ارتباط است

یک مطالعه بین‌المللی پیشگام که اخیراً در نشریه Health Data Science منتشر شده است، داده‌های عینی خواب ۸۸۴۶۱ بزرگسال از بانک اطلاعاتی UK Biobank را تجزیه و تحلیل کرده و ارتباط قابل توجهی بین ویژگی‌های خواب و ۱۷۲ بیماری مختلف یافته است. این تحقیق توسط تیم‌هایی از دانشگاه پکن و دانشگاه پزشکی ارتش چین انجام شده و بر اهمیت منظم‌بودن خواب—مانند ثبات ساعت خواب و پایداری ریتم شبانه‌روزی—به عنوان یک عامل پنهان اما مهم در خطر ابتلا به بیماری‌ها تأکید دارد.

با استفاده از داده‌های actigraphy در طول میانگین ۶.۸ سال، پژوهشگران دریافتند که ۹۲ بیماری بیش از ۲۰٪ ریسک خود را از عادت‌های بد خواب دریافت می‌کنند. به‌طور خاص، خوابیدن بعد از ساعت ۰۰:۳۰ با ۲.۵۷ برابر افزایش خطر ابتلا به سیروز کبدی همراه بود. همچنین پایداری پایین در برنامه روزانه خواب با ۲.۶۱ برابر افزایش خطر قانقاریا مرتبط بود.

خواب طولانی الزاماً مضر نیست

این مطالعه همچنین فرضیه‌های پیشین در مورد مضر بودن خواب طولانی (بیش از ۹ ساعت) را به چالش کشیده است. در حالی که گزارش‌های ذهنی پیشین خواب طولانی را با سکته و بیماری‌های قلبی مرتبط می‌دانستند، داده‌های عینی فقط در یک بیماری چنین ارتباطی را نشان دادند. دلیل احتمالی این تناقض، اشتباه در طبقه‌بندی است؛ چرا که ۲۱.۶۷٪ از افرادی که تصور می‌کردند خواب طولانی دارند، در واقع کمتر از ۶ ساعت خوابیده بودند—یعنی زمان در رختخواب بودن با خواب واقعی اشتباه گرفته شده است.

«یافته‌های ما اهمیت نادیده‌گرفته‌شده نظم در خواب را برجسته می‌کند. وقت آن است که تعریف خواب خوب را فراتر از مدت‌زمان، به منظم‌بودن هم گسترش دهیم.»
— پروفسور شِنگ‌فِنگ وانگ، نویسنده ارشد مطالعه

التهاب؛ پیوند زیستی بین خواب و بیماری

تیم تحقیقاتی چندین ارتباط کشف‌شده را در جمعیت‌های آمریکایی نیز تأیید کرد و مسیرهای التهابی را به عنوان مکانیزم‌های زیستی احتمالی معرفی نمود. در آینده، تحقیقات بیشتری برای کشف روابط علّی و بررسی تأثیر مداخلات خواب بر پیامدهای بیماری‌های مزمن انجام خواهد شد.

کلمات کلیدی داخل عنوان: خواب نامنظم، سلامت، سیروز کبدی، قانقاریا، ریسک بیماری