بیلی‌روبین (Bilirubin) ماده‌ای زرد رنگ است که هنگام تجزیه سلول‌های خونی قدیمی (هموگلوبین) در کبد تولید می‌شود.
کبد، این ماده را فرآوری کرده و از طریق صفرا به روده‌ها منتقل می‌کند تا از بدن دفع شود.
✅ اگر کبد یا مجاری صفراوی دچار مشکل شوند، سطح بیلی‌روبین در خون افزایش یافته و ممکن است باعث یرقان (زردی پوست و چشم) شود.
🎯 کاربردهای آزمایش بیلی‌روبین
✔️ بررسی عملکرد کبد
✔️ تشخیص بیماری‌های صفراوی و کبدی
✔️ تشخیص زردی (یرقان) در نوزادان و بزرگسالان
✔️ بررسی انسداد مجاری صفراوی
✔️ پایش بیماران مبتلا به هپاتیت، سیروز یا سنگ کیسه صفرا
🧪 نحوه انجام آزمایش
نوع نمونه: خون وریدی
نیاز به ناشتایی: بله، معمولاً ۴ تا ۸ ساعت ناشتایی توصیه می‌شود
مدت زمان پاسخ‌دهی: ۱ روز کاری
📈 انواع بیلی‌روبین و تفسیر نتایج
| نوع | توضیح | مقدار نرمال |
|---|---|---|
| بیلی‌روبین توتال (Total) | مجموع unconjugated و conjugated | کمتر از 1.2 mg/dL |
| بیلی‌روبین مستقیم (Conjugated) | فرآوری‌شده توسط کبد | کمتر از 0.3 mg/dL |
| بیلی‌روبین غیرمستقیم (Unconjugated) | اولیه، قبل از ورود به کبد | محاسبه می‌شود (توتال – مستقیم) |
🔔 افزایش بیلی‌روبین ممکن است نشانه مشکلاتی در کبد، صفرا یا تجزیه غیرطبیعی گلبول‌های قرمز باشد.
⚠️ عوامل مؤثر بر نتیجه
🔹 بیماری‌های کبدی: هپاتیت، سیروز، کبد چرب
🔹 انسداد مجاری صفراوی (سنگ صفرا، تومور)
🔹 کم‌خونی همولیتیک (تجزیه زیاد RBC)
🔹 مصرف داروهای خاص
🔹 ورزش سنگین یا روزه‌داری طولانی
✅ نکات مهم
🔸 افزایش بیلی‌روبین در نوزادان بسیار شایع است و نیازمند بررسی تخصصی می‌باشد.
🔸 همیشه بیلی‌روبین همراه با تست‌های کبدی دیگر مثل ALT، AST، ALP بررسی می‌شود.
🔸 زردی پوست و سفیدی چشم از علائم رایج افزایش بیلی‌روبین هستند.
🧠 جمع‌بندی
آزمایش بیلی‌روبین یکی از اصلی‌ترین تست‌ها برای ارزیابی عملکرد کبد، تشخیص انسداد صفراوی و بررسی زردی پوست است. تفسیر دقیق آن به تشخیص سریع بیماری‌ها کمک می‌کند.
📍 برای انجام این آزمایش در محیطی حرفه‌ای به آزمایشگاه گلستان مراجعه کنید.
