آزمایش PT-Fibrinogen, Plasma

• تشخیص افزایش یا کاهش سطح فیبرینوژن (فاکتور ۱) ناشی از علل اکتسابی یا مادرزادی
• تمایز بین هیپوفیبرینوژنمی (کمبود فیبرینوژن) و دیس‌فیبرینوژنمی (اختلال عملکردی فیبرینوژن)

فیبرینوژن (فاکتور ۱) پروتئینی در پلاسماست که توسط ترومبین به ژل فیبرین (لخته) تبدیل می‌شود. این پروتئین در کبد سنتز شده و به‌صورت دایمر با پیوند دی‌سولفیدی در گردش خون حضور دارد. نیمه‌عمر زیستی آن در پلاسما ۳ تا ۵ روز است.

کمبود ایزوله فیبرینوژن ممکن است به‌صورت صفت اتوزومال مغلوب به ارث برسد و یکی از نادرترین اختلالات ارثی فاکتورهای انعقادی محسوب می‌شود.

علل اکتسابی کاهش فیبرینوژن:

• انعقاد و فیبرینولیز داخل‌عروقی منتشر (DIC)
• بیماری‌های پیشرفته کبد
• درمان با L-asparaginase
• درمان با داروهای فیبرینولیتیک مانند استرپتوکیناز یا TPA

دیس‌فیبرینوژنمی‌ها (اختلال عملکردی فیبرینوژن) ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشند. بیشتر بیماران بدون علامت هستند، اما انواع مادرزادی بیشتر با خونریزی یا ترومبوز همراه‌اند. انواع اکتسابی معمولاً در ارتباط با بیماری‌های کبدی یا کلیوی هستند.

فیبرینوژن یک فاز واکنشی حاد است و در شرایط زیر سطح آن افزایش می‌یابد:

• التهاب‌های حاد یا مزمن
• سندرم نفروتیک
• سیروز یا بیماری‌های کبدی
• بارداری یا مصرف استروژن
• انعقاد جبرانی داخل‌عروقی

261 تا 595 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (در نوزادان ترم سالم و نوزادان نارس ۳۰–۳۶ هفته، سطح فیبرینوژن تقریباً در محدوده بزرگسالان باقی می‌ماند >150)

این آزمایش سطح کلی فیبرینوژن قابل لخته شدن را اندازه‌گیری می‌کند (توجه به هشدارها ضروری است).

نتیجه آزمایش فیبرینوژن ممکن است تحت تأثیر موارد زیر قرار گیرد:

• مقدار بیش از حد هپارین (>1 U/mL)
• هموگلوبین بالا (>100 mg/dL)
• تری‌گلیسیرید بالا (>700 mg/dL)
• بیلی‌روبین بالا (>15 mg/dL)
• حضور محصولات تخریب فیبرین یا فیبرینوژن

Favaloro EJ, Lippi G. eds. Hemostasis and Thrombosis, Methods and Protocols. Humana Press, 2017.