تحقیقات جدید تأیید می‌کند که کنترل فشار خون می‌تواند به کاهش خطر زوال شناختی در دوران پیری کمک کند.
فشار خون بالا و زوال شناختی:
کنترل شدید فشار خون در بزرگسالان مبتلا به فشار خون بالا و دارای ریسک بالای بیماری‌های قلبی-عروقی می‌تواند در بلندمدت خطر ابتلا به اختلال شناختی خفیف یا زوال عقل را کاهش دهد.
تخمین‌های فعلی نشان می‌دهند که تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۹ میلیون آمریکایی ممکن است به زوال عقل مبتلا شوند، و این تعداد تا سال ۲۰۴۰ به نزدیک ۱۲ میلیون نفر خواهد رسید. اختلال شناختی خفیف که یک وضعیت گذار بین پیری طبیعی شناختی و زوال عقل است نیز انتظار می‌رود افزایش یابد.
خطرات فشار خون بالا:
فشار خون کنترل‌نشده می‌تواند خطر ابتلا به زوال شناختی، زوال عقل و بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد.
بیش از نیمی از آمریکایی‌ها تا سن ۵۰ سالگی دچار فشار خون بالا می‌شوند.
مطالعه‌ای که در دانشگاه ویک فارست انجام شد، تأیید کرد که کنترل شدید فشار خون در افراد دارای فشار خون بالا و ریسک بالای بیماری‌های قلبی می‌تواند خطر اختلال شناختی خفیف یا زوال عقل را کاهش دهد.
فشار خون و خطرات مغزی
محققان داده‌های مطالعه مداخله‌ای فشار خون سیستولیک (SPRINT) را بررسی کردند که نتایج آن در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
این مطالعه نشان داد که کاهش فشار خون سیستولیک ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهد، اما موفقیت SPRINT در کاهش بیماری‌های قلبی‌عروقی باعث شد که مطالعه زودتر از موعد متوقف شود، بنابراین نتایج نهایی در مورد زوال عقل نامشخص ماند.
بررسی جدید هدف داشت که فرآیند کنترل شدید فشار خون را برای دستیابی به نتایج قطعی‌تر ادامه دهد.
در مطالعه SPRINT، ۹,۳۶۱ بیمار بالای ۵۰ سال در ایالات متحده و پورتوریکو شرکت کردند. آن‌ها به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند:
✅ گروه اول: هدف فشار خون سیستولیک کمتر از ۱۲۰ میلی‌متر جیوه (درمان شدید)
✅ گروه دوم: هدف فشار خون سیستولیک کمتر از ۱۴۰ میلی‌متر جیوه (درمان استاندارد)
درمان به مدت ۳.۳ سال ادامه یافت و بیماران تا ۲۰۱۸ تحت نظر بودند.
نتایج مطالعه:
🔹 وضعیت شناختی ۴,۲۳۲ نفر از شرکت‌کنندگان (میانگین سنی ۶۷ سال، ۳۶٪ زن) بررسی شد.
🔹 طی سال‌های پیگیری، ۲۴۸ نفر از گروه درمان شدید به زوال عقل یا اختلال شناختی خفیف مبتلا شدند، در حالی که این تعداد در گروه درمان استاندارد ۲۹۳ نفر بود.
📢 این یافته‌ها تأیید کردند که درمان شدید فشار خون با کاهش معنادار خطر زوال شناختی همراه است.
✅ پس از حدود ۷ سال پیگیری، کاهش معناداری در نرخ اختلال شناختی مشاهده شد.
✅ کاهش احتمال زوال عقل در گروه درمان شدید مشابه تحلیل‌های اولیه بود، اما از نظر آماری معنادار نبود.
چگونه فشار خون بر شناخت و زوال عقل تأثیر می‌گذارد؟
📊 داده‌های انجمن قلب آمریکا نشان می‌دهد که تقریباً نیمی از بزرگسالان در ایالات متحده فشار خون بالا دارند، اما بسیاری از آن‌ها این وضعیت را به‌درستی مدیریت نمی‌کنند.
🔬 تحقیقات منتشرشده در سال ۲۰۲۲ نشان داد که هرچه فرد مدت بیشتری فشار خون خود را تحت کنترل داشته باشد، خطر زوال شناختی یا زوال عقل کمتر می‌شود.
دکتر خوزه مورالس، متخصص مغز و اعصاب و جراح عروق، به Medical News Today گفت:
🧠 “فشار خون بالا باعث آسیب به اندام‌های انتهایی مغز می‌شود. این آسیب اغلب با سکته مغزی مرتبط است، اما اثرات پنهان آن باعث زوال شناختی تدریجی می‌شود.”
وی اضافه کرد:
🔹 “تغییرات نامحسوسی در مغز رخ می‌دهد که در ابتدا غیرقابل‌تشخیص است، اما با گذشت زمان، این آسیب‌ها به زوال شناختی منجر می‌شود.”
بهترین روش‌های درمان فشار خون بالا چیست؟
این مطالعه روی داروهای ضد فشار خون متمرکز بود و تغییرات سبک زندگی را بررسی نکرد.
✅ پزشکان معمولاً با دوز پایین داروها درمان را آغاز می‌کنند. اما افراد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است نیاز به ترکیب دو یا چند دارو داشته باشند.
💊 داروهای رایج برای فشار خون شامل:
🔹 دیورتیک‌ها (مانند تیازیدها، کلرتالیدون، اینداپامید)
🔹 بتابلاکرها و آلفابلاکرها
🔹 مسدودکننده‌های کانال کلسیم
🔹 آگونیست‌های مرکزی
🔹 بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitors)
🔹 مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)
🔹 وازودیلاتورها
👨⚕️ “تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی رویکردهای اولیه در کنترل فشار خون هستند، اما در بسیاری از موارد دارودرمانی ضروری است.” – دکتر مورالس
چه کسانی در معرض بیشترین خطر هستند؟
✅ تحقیقات نشان می‌دهد که افراد میانسال (۴۰ تا ۶۰ سال) بیشترین خطر را برای آسیب شناختی مرتبط با فشار خون بالا دارند.
📢 دکتر چنگ-هان چن، متخصص قلب و عروق، توضیح می‌دهد:
🩸 “هیچ سن خاصی وجود ندارد که در آن فشار خون بالا به طور دائم باعث زوال شناختی شود. بلکه اثرات منفی فشار خون بالا طی دهه‌ها رخ می‌دهد.”
🔬 وی تأکید کرد که بیشترین آسیب به مغز معمولاً در میانسالی رخ می‌دهد، و مدیریت فشار خون در این دوره بسیار حیاتی است.
نتیجه‌گیری
💡 مطالعه تأیید کرد که کنترل شدید فشار خون در بیماران مبتلا به فشار خون بالا، خطر اختلال شناختی خفیف را کاهش می‌دهد.
✅ مدیریت فشار خون می‌تواند یک راهکار پیشگیرانه مهم در برابر زوال شناختی و زوال عقل باشد.
✅ هرچه فشار خون زودتر تحت کنترل قرار گیرد، خطر آسیب‌های مغزی در آینده کمتر خواهد بود.
🩺 توصیه پزشکان:
🔹 فشار خون خود را مرتب بررسی کنید.
🔹 در صورت تشخیص فشار خون بالا، درمان را جدی بگیرید.
🔹 رژیم غذایی سالم، ورزش و مدیریت استرس را در برنامه خود قرار دهید.
📢 سلامت شما در دستان شماست! فشار خون خود را کنترل کنید تا مغزتان سالم بماند. 🧠💙
