پتاسیم (K⁺) یک ماده معدنی و الکترولیت حیاتی در بدن است که به تنظیم ضربان قلب، عملکرد عضلات، انتقال پیام‌های عصبی و تعادل آب و اسید-باز کمک می‌کند.
✅ سطح پتاسیم در خون باید در محدوده‌ای بسیار دقیق باشد؛ حتی تغییرات اندک می‌توانند خطرناک باشند، به‌ویژه برای قلب.
🎯 کاربردهای آزمایش پتاسیم
✔️ بررسی تعادل الکترولیت‌ها
✔️ پایش بیماران قلبی، کلیوی یا دیابتی
✔️ بررسی علائم خستگی، ضعف عضلانی، آریتمی قلبی
✔️ نظارت در مصرف داروهای مدر (دیورتیک‌ها)، انسولین یا داروهای فشار خون
✔️ ارزیابی پیش از جراحی یا بستری
🧪 نحوه انجام آزمایش
نوع نمونه: خون وریدی
نیاز به ناشتایی: ❌ ندارد
مدت پاسخ‌دهی: ۱ روز کاری
📈 تفسیر نتایج آزمایش پتاسیم
| مقدار نرمال (mEq/L) | 3.5 تا 5.1 |
|---|
| مقدار | تفسیر |
|---|---|
| کمتر از 3.5 | ❗ هیپوکالمی (کمبود پتاسیم) |
| بالای 5.1 | ⚠️ هایپرکالمی (افزایش پتاسیم) |
🔔 تغییرات ناگهانی پتاسیم ممکن است باعث آریتمی قلبی، ضعف شدید عضلات یا حتی ایست قلبی شود.
⚠️ علائم کمبود یا افزایش پتاسیم
🔻 کمبود پتاسیم (Hypokalemia):
خستگی و ضعف
یبوست
اسپاسم عضلانی
ضربان نامنظم قلب
🔺 افزایش پتاسیم (Hyperkalemia):
بی‌حسی یا گزگز
کاهش ضربان قلب
تپش یا توقف ناگهانی قلب
خطر بالای مرگ در بیماران کلیوی
✅ نکات مهم
🔸 سطح پتاسیم تحت تأثیر داروها، رژیم غذایی، کم‌آبی بدن، بیماری کلیه یا دیابت قرار می‌گیرد
🔸 این آزمایش اغلب همراه با سدیم (Na)، کراتینین و اوره برای بررسی دقیق‌تر انجام می‌شود
🔸 در بیماران کلیوی یا قلبی، پایش مداوم پتاسیم حیاتی است
🧠 جمع‌بندی
آزمایش پتاسیم یکی از تست‌های پایه اما بسیار مهم برای حفظ تعادل حیاتی بدن است.
✅ این تست در افراد دارای بیماری‌های مزمن، مصرف‌کننده داروهای خاص یا با علائم قلبی و عضلانی ضروری است.
